آموزش مهارت های زندگی

درس های زندگی - موفقیت - اجتماعی

آموزش مهارت های زندگی

درس های زندگی - موفقیت - اجتماعی

توصیه‌هائی به والدین جوان

به‌خود اطمینان کنید.

شما هم مثل اکثر والدین، گاهی اوقات احساس میکنید که یک تازه‌کار هستید. اکثر اوقات، شاید توصیه‌های مادران باتجربه کافی باشد و توصیه‌های علمی و گیج‌کننده بعضی از متخصصان کودک، تنها به گیج‌تر شدن والدین بینجامد.
به یاد داشته باشید که در تربیت کودک اعتماد به‌نفس والدین نقش مهمی را ایفاء می‌کند. شما باید به احساسات خود اعتماد کنید و به خاطر داشته باشید تنها چیزی‌که کودک از شما می‌خواهد، شیر و محبت غنی شماست و تنها چیزی‌که شما احتیاج دارید، صبر، حمایت و کمی اطلاعات است.
● انتظارات خود را پائین بیاورید.
مادر شدن برای مادران جوان، مملو از تصورات غلط و غافلگیری‌های فراوان است و شاید بزرگ‌ترین تصور غلط این باشد که شما به‌طور ناخودآگاه می‌دانید در لحظه تولد کودکان، چه کاری انجام دهید؛ در حالی‌که تربیت و نگهداری کودک به تجربه عملی نیاز دارد.
شما در وهله اول باید بدانید که پس از بارداری و به‌دنیا آمدن کودک، دیگر زندگی شما شباهتی به قبل از آن دوران نخواهد داشت. با تولد کودک تمام ابعاد زندگی شما، با حضور او تحت‌تأثیر و تغییر قرار می‌گیرد.
بسیاری از زنان تصور می‌کنند مراقبت از نوزادشان کاری بسیار ساده و طبیعی است. اما در دنیای امروز این تصور تنها نیمی از واقعیت به حساب می‌آید. تنها بعد از به‌دنیا آمدن کودک است که والدین نیازهای واقعی خود و کودکشان را به دقت مشاهده می‌کنند. حالا دیگر به‌نظر می‌آید، ساده‌ترین کار مادر قبل از تولد کودک، مثل یک حمام گرم، دیگر مانند گذشته آسان نیست. یکی دیگر از انتظارات شما که ممکن است بلافاصله به آن دست نیابید، دوست داشتن کودک به محض دیدن اوست.
حقیقت این است که بسیاری از پدران و مادران جوان برای علاقه‌مند شدن به فرزندشان نیاز به زمان دارند. یکی دیگر از تغییراتی که پس از تولد کودک، در بدن مادر به‌وجود می‌آید، ترشح هورمون‌های مختلف است. یکی از این هورمون‌ها، پرولاکتین نام دارد که سبب فراموشی مقطعی و بی‌خوابی در مادر می‌گردد.
باید مراقب باشید، چون فراموشکاری شما با خستگی ناشی از بی‌خوابی چندین برابر می‌شود، باید صبور باشید. در عرض چند ماه بعد از تولد کودک، شما دوباره به حالت عادی باز می‌گردید و جالب است بدانید تمام این سختی‌ها سبب شناخت بهتر شما از کودکتان می‌گردد.
● از دیگران کمک بگیرید.
از دیگران کمک بگیرید و از این‌که برای مراقبت کودکان از دیگران کمک بگیرید، احساس گناه نکنید. همیشه وقتی را برای استراحت در نظر بگیرید و از دیگران بخواهید تا برای دقایقی، مراقب کودکتان باشند. شما به زمانی برای استراحت و کسانی‌که از شما مراقبت می‌کنند، نیاز دارید. مانند همسر و اقوام نزدیک.
● کارهای خود را اولویت‌بندی کنید.
از دیگران کمک بگیرید اما اگر به کسی‌که یاری‌تان کند دسترسی ندارید، نگران نباشید، وظایف شما با کمی برنامه‌ریزی قابل انجام است. مطمئن باشید زمانی می‌رسد که شما به هر چه می‌خواهید، می‌رسید. اما این زمان درست بعد از بچه‌دار شدن نیست!
پس از به‌دنیا آمدن کودک، یکی از اولویت‌های شما این است: سعی نکنید زیاد کار کنید. برای مثال در در هفته اول پس از تولد کودک، وقت شما نباید به پذیرائی از مهمانان اختصاص یابد. مهمانانی که با اطلاع از تمام مشکلات به‌دنیا آمدن کودک، تصمیم می‌گیرند چند روز در خانه شما بمانند، طبیعتاً نمی‌توانند خیرخواه باشند مگر این‌که خودشان بتوانند امور مربوط به‌خودشان را انجام دهند.
شما نیاز به محافظت از خود و کودکتان دارید و طبیعتاً دوری کردن از دیگران، عادی خواهد بود. وقتتان را صرف تماس با دیگران و کارهای غیرضروری دیگر نکنید، چون ممکن است همین کارها، شما را از رسیدگی به‌خود و کودکتان بازدارد. شما می‌توانید چنین زمان‌هائی را صرف استراحت یا استحمام کنید.
● انعطاف‌پذیر باشید.
در زندگی اوقاتی هست که عدم تمایل به سازش، قابل تحسین به‌نظر می‌رسد. اما بعد از بچه‌دار شدن، دیگر این‌طور نیست. والدین جوان باید انعطاف‌پذیر باشند، در غیر این‌صورت خواهند مرد! اگر می‌خواهید نظم و ترتیب، وقت‌شناسی و یک خانه تمیز داشته باشید، انعطاف‌پذیری شما، نیاز به تمرین و صبر دارد؛ چون ممکن است بعد از تولد کودک شما تا مدتی، دیگر شرایط خوشایند قبل را نداشته باشید. شما باید تمام روش‌های تربیتی و مسائل مربوط به کودکتان را با شوخ‌طبعی همراه کنید، در غیر این‌صورت دچار وضعیت وحشتناکی خواهید شد.
زیرا دیگر هیچ‌کاری را نمی‌توانید مطابق میلتان انجام دهید. درست همین‌جاست که باید بتوانید با انعطاف‌پذیری همه چیز را از نو برنامه‌ریزی و اجراء کنید. فراموش نکنید، بهتر است چشمان خود را به‌روی شگفتی، حیرت و شادی یکی از بزرگ‌ترین ماجراهای زندگی خود، باز کنید.
● خود را بشناسید.
گریه‌های کودک شما، باعث ایجاد چه حسی در شما می‌شود؟ جیغ‌های کودک شما ممکن است باعث یادآوری ناراحتی‌های گذشته‌تان شود. با صدای جیغ کودک، ممکن است شما انتقادها، عصبانیت‌ها و مسخره کردن دیگران در گذشته را به یاد آورید و همین باعث ایجاد حالت تدافعی در شما می‌شود. البته خوب می‌دانید که گریه‌های کودک هیچ ربطی به ضربه‌های عاطفی شما در گذشته ندارد. اما خستگی و اضطراب ممکن است، ذهن شما را فریب دهد و کاری کند که این گریه‌ها و جیغ‌ها را مثل حملات سخت از جانب دیگران تلقی کنید.
شما باید بدانید که این هم بخشی از طبیعت مادر بودن است. اگر بدانید در زمان وقوع این احساسات چگونه باید برخورد کنید، مشکلات کمتری را محتمل خواهید شد. در این‌گونه مواقع شجاع باشید و از این فرصت برای در میان گذاشتن احساسات خود با همسرتان یا کسی که نگران شماست، استفاده کنید. هر چه بیشتر راجع به این احساسات و ترس‌های قدیمی خود بدانید، بیشتر به این نتیجه می‌رسید که این احساسات هیچ ربطی به گذشته شما ندارند!
● با کودک بدفتاری نکنید.
گاهی اوقات، جیغ و فریاد کودک سبب درماندگی پدر و مادر می‌شود. مخصوصاً زمانی‌که پدر و مادر احساس می‌کنند نمی‌توانند کاری در برابر این شرایط انجام دهند. اما وقتی می‌توانید به‌راحتی کودک خود را آرام کنید، احساس خوبی خواهید داشت به یاد داشته باشید که آرام کردن کودک کار آسانی نیست و در چنین شرایطی ممکن است کوچک‌ترین مسئله باعث بدتر شدن شرایط شود. والدین وقتی احساس درماندگی می‌کنند، حتی بهترین شیوه‌های آرام کردن کودک، بی‌تأثیر می‌شود.به خاطر داشته باشید، تفاوت زیادی بین احساسات و اعمالتان وجود دارد. وقتی احساس می‌کنید که دیگر نمی‌توانید کاری انجام دهید، چه راه حل‌هائی وجود دارد؟
▪ حجم کارهای خود را کم کنید و برای مراقبت از فرزند و رسیدگی به امور منزل از دیگران کمک بگیرید.
▪ برای تخلیه انرژی خود، فعالیت بدنی انجام دهید، مانند پیاده‌روی و دویدن.
▪ با یک نفر صحبت کنید، مثلاً با یک خویشاوند یا دوست صمیمی.
● از شوخ‌طبعی خود به‌صورت آنی استفاده کنید.
به نقل از یک نویسنده مشهور (ماری پیتون پول): ”کسی که می‌خندد، زنده می‌ماند.“
تربیت کودک، همیشه زنجیره‌ای از کار و مشکلات فراوان را به همراه دارد. زمانی هست که شما، با تمام دقت خود کاری را انجام می‌دهید اما باز هم اشتباه می‌کنید. به یاد داشته باشید که واژه ”کمال“، تنها در فرهنگ لغات یافت می‌شود و هیچ‌کس کامل نیست. بنابراین سعی کنید وقار، نظم و وسواس خاص خود را فراموش کنید. با خود مهربان باشید. بخندید! بخندید! بخندید!
● از همسر خود مراقبت کنید.
مراقبت از کودک، کاری طاقت‌فرسا و وقت‌گیر است. کاری که مادران را معمولاً صددرصد درگیر می‌کند. اما پدران معمولاً کمتر در امور کودک به همسر خود کمک می‌کنند. حقیقت این است که پدر و مادر بودن، یک تلاش مشترک است و تلاش والدین به‌صورت گروهی، تنها راه انجام آن است. دنیای کودک، با حضور مساوی والدین متعادل می‌شود. پس سعی نکنید با تمرکز بر روی کودک و به بهانه حضور او روابط و وظایف همسر بودن خود شانه خالی کنید. مراقبت از فرزند، تنها نیمی از وظایف شماست. نیم دیگر توجه کردن به یکدیگر است.
پدران باید از همسران خود حمایت کنند و مادران باید از شوهران خود حمایت کنند. هر دوی آن‌ها باید به یکدیگر توجه بیشتری نشان دهند و از انتقادات گزنده و تند نسبت به هم خودداری کنند. به شما توصیه می‌شود، زمان‌هائی را برای با هم بودن اختصاص دهید. سعی کنید هیچ‌گاه قدردانی از همسر خود را فراموش نکنید. چند ماه اول زندگی کودک، سخت‌ترین بخش نگهداری و تربیت اوست. اما نکته مهم این است که اگر با هم باشید و با هم کار کنید، پیوند شما، محکم‌تر از همیشه خواهد شد.
● افسردگی را نادیده نگیرید.
آماری تکان‌دهند از وضعیت زنان نشان می‌دهد: تقریباً ۵۰ درصد تازه مادران دچار افسردگی و احساسات ناخوشایند بعد از زایمان می‌شوند. به‌طوری‌که در روابطشان با همسر و کودکشان هم تأثیر می‌گذارد. زنان بعد از زایمان، ممکن است دچار هر یک از سه سطح مختلف افسردگی شوند.
▪ غمگینی کودکانه: که شامل گریه‌های آرام، نگرانی و بی‌خوابی است. این حالت معمولاً چند روز بعد از تولد نوزاد شروع می‌شود و چندین روز ادامه می‌یابد. تنها علتی که دانشمندان تاکنون برای آن یافته‌اند، تغییرات چشمگیری است که در سطح هورمون‌های زنان بعد از زایمان به‌وجود می‌آید.
▪ افسردگی حقیقی: که شامل تمام علائم یک نوع غصه آزاردهنده و فرساینده است. افسردگی یک بیماری است، اگر چه اغلب مادران خود را مسئول این بیماری می‌دانند، اما خود هیچ نقشی در به‌وجود آوردن آن ندارند. افسردگی بعد از زایمان یک اختلال هورمونی موقت است. این حالت به‌وسیله فشارهای ناشی از خستگی، فشارهای مالی، مشکلات خانوادگی و مشکلات کودک تشدید می‌شود.
▪ روان پریشی بعد از زایمان: این بیماری شدید و نادری است که شامل توهم، سخنان بی‌ربط و رفتار عجیب و غریب است. برای مادرانی که به این حالت دچار می‌شوند، شرایط بسیار سخت و عجیبی به‌وجود می‌آید. واکنش این مادران به تغییرات جسمی، عاطفی و هورمونی بسیار نادر است، به‌طوری‌که از هر هزار زن، یک‌نفر تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد.
روان‌پریشی بعد از زایمان قابل درمان است. اما در بیشتر موارد، وضعیت بیمار از نظر پزشکی بسیار اضطراری است. این افسردگی‌ها آن‌قدر شایعند که پزشکان، آن را بخشی از زایمان می‌دانند

پنج گنج والدین ایده‌آل

همه‌ دلشان می‌خواهد موفق باشند؛ پدر و مادرها بیشتر. ولی بیشتر پدرومادرها حتی موفقیت‌شان را هم نه برای خودشان، که برای تربیت موفق فرزندان‌شان می‌خواهند. آنهایی که بچه‌دار شده‌اند، می‌دانند که این ماجرا چه‌قدر فراز و نشیب و پیچیدگی دارد. هیچ روزی مثل روز قبل نیست و اتفاقا هر چه بچه‌ها بزرگ‌تر می‌شوند ماجراها پیچیده‌تر می‌شود. ضمن اینکه خصوصیات فردی و خانوادگی و حتی اجتماعی هر پدر و مادری را نیز باید درنظر گرفت...

حالا سوال این است که واقعا والدین موفق چه ویژگی‌‌هایی دارند؟ آیا برای این موضوع هم استانداردهایی وجود دارد تا بر مبنای آن بتوانیم موفقیت والدین را محک بزنیم؟ آیا موفقیت به معنای کامل و بی‌عیب و نقص بودن است؟
بگذارید از همین ابتدای بحث یک موضوع را روشن کنیم: والدین موفق الزاما کامل‌ترین، بهترین و بی‌نقص‌ترین والدین نیستند. اگر این اصل را قبول کنیم با استرس کمتری بچه‌داری می‌کنیم، فرزندان‌مان را بزرگ و راه را برای موفقیت آنها هموار می‌نماییم.
با توجه به اینکه بیشتر جوامع امروزی فرزندمحور شده‌اند، والدین در تربیت به بچه‌ها دچار استرس فراوانی می‌شوند و فشار زیادی به خود وارد می‌کنند تا همه چیز خوب پیش برود؛ از انضباط و مقررات، تغذیه، مطالعه، تسهیلات آموزشی و امکان استفاده از کامپیوتر گرفته و تا همه‌چیز. امروزه حتی برای شرایط روحی و تغذیه‌ای مادر باردار هم تعریف‌های خاصی وجود دارد تا پایه‌های موفقیت کودک قبل از تولدش بنا شود.
به همین دلیل، والدین گاهی به دلیل نداشتن وقت یا امکانات برای تامین همه‌جانبه بچه‌ها، دچار عذاب وجدان شده و خودشان را گناهکار می‌دانند و این موضوع، فشار روانی وارد بر آنها را بیشتر می‌کند و صد البته، بچه‌داری و فرزندپروری را مشکل‌تر. شاید اگر اصولی را به‌طور کلی در نظر بگیریم معنای موفقیت در بچه‌داری و فرزندپروری را بهتر درک کنیم.
البته شرایط والدین کاملا متفاوت است و موفقیت نیز به همین اندازه می‌تواند معانی متفاوتی داشته باشد اما لااقل ۵ اصل کلی وجود دارد. یک اصل مربوط به قبل از ازدواج و ۴اصل دیگر مربوط به قبل از فرزنددار شدن است.
۱) ازدواج، موفق شرط اول:
موفقیت والدین در زمینه بچه‌داری به قبل از بچه‌دار شدن و حتی به قبل از ازدواج برمی‌گردد. والدین موفق، ازدواجی مناسب دارند و بسیار دشوار است که همسرانی بدون انطباق در فکر و سبک زندگی بتوانند تربیتی صحیح ارایه بدهند. مرحله بعدی، زمانی است که آنها قصد دارند صاحب اولاد شوند؛ کاری که نباید تصادفی و بی‌برنامه باشد و حتی‌المقدور باید ۴ اصل زیر برایش در نظر گرفته شود:
۲) انتظارتان را از بچه‌دارشدن روشن کنید:
این، موضوع مهمی است که اگر بعضی والدین قادر نباشند با گروه سنی خاصی (مثلا کودکان) راحت ارتباط برقرار کنند، ریشه‌ مساله را باید در همان سنین (یعنی دوران کودکی والدین) جستجو و حل و فصل کرد. والدین موفق از همان دوران باید یاد گرفته باشند که مسوولیت‌هایشان را بشناسند، چه‌طور با استرس برخورد داشته و یا در شرایط ناراحت‌کننده (که در دوران بچه‌داری بی‌شمار است) خود را با شرایط وفق دهند. بررسی‌ها نشان می‌دهد سطح استرس والدین روی کودکان و توانایی بزرگ کردن آنها تاثیر به سزایی دارد؛ ضمن اینکه بچه‌داری کاری مادام‌العمر است و هیچ‌وقت تمام نمی‌شود. والدین موفق از قبل ترس‌هایشان را می‌شناسند و تمام جوانب زندگی با بچه را ضمن بررسی، حل و فصل می‌کنند (کار، تحصیل، وضعیت تفریحی، مالی، ازدواج و غیره...)
۳) زمینه خانوادگی را مهیا کنید:
والدین موفق از قبل، شرایط خانوادگی خود را بررسی می‌کنند که با والدین خود یا همسرشان درباره این موضوع، مشکلی نداشته باشند تا شرایط فکری، روانی و تربیتی مناسبی برای بچه‌دارشدن موجود باشد. در غیر این صورت، ناخواسته و غیرمستقیم بسیاری از مسایل و مشکلات را وارد زندگی‌تان می‌کنید.
۴) پیشاپیش معلوم کنید که قرار است فرزندتان از شما چه بیاموزد:
والدین موفق اولویت‌های زندگی فرزندانشان را براساس ارزش‌های درست پایه‌ریزی می‌کنند؛ ارزش‌های دینی و اجتماعی خود را با همسرشان هم‌سو و همگن کرده و می‌دانند که قرار است چه تفکرات و باورهایی را به فرزندان‌شان منتقل کنند.
۵) از جمع‌آوری اطلاعات غافل نشوید:
والدین موفق قبل از بچه‌دارشدن شروع به جمع‌آوری اطلاعات در این زمینه می‌کنند و از منابع معتبر (نه حرف‌های بی‌پایه و اساس این و آن) کمک می‌گیرند تا بدانند در هر دوره سنی خاص باید با فرزند‌شان چه برخوردی داشته باشند. این کار تا پایان عمر نیز باید تداوم داشته باشد؛ یعنی والدین باید به طور مستمر با روش‌ها و اصول صحیح رفتاری و سلامت جسمی و روانی فرزندان‌شان آشنایی داشته باشند. چنین والدینی هرگز از یادگیری ترسی ندارند و از اینکه نکته‌ای را در این زمینه ندانند احساس حقارت یا ناراحتی نمی‌کنند و اتفاقا با ولع زیادی به دنبال یادگیری خواهند بود.
● والدین موفق ۹ ویژگی دارند
اگرچه نمی‌توان نسخه واحدی برای همه والدین پیچید اما والدین موفق این خصوصیات را حتما دارند:
۱) ارتباطشان عمیق است
ارتباط آنها با فرزندان‌شان بسیار عمیق و از همان سنین شیرخوارگی برقرار می‌شود. وقتی بچه‌دار می‌شوند قبول می‌کنند که اول پدر یا مادر هستند و بعد معلم، مهندس، کارمند فلان شرکت و ... و برعکس تصور خیلی‌ها که فکر می‌کنند شیرخوار چیزی درک نمی‌کند، می‌دانند که اتفاقا همه‌چیز توسط کودکان ثبت و ضبط می‌شود و بعدها همان مسایل توسط آنها بروز داده می‌شود. آنها تمام نیازهای شیرخوار را فراهم کرده و از همان ابتدا به او می‌فهمانند که تنها منبع اعتماد و تکیه‌گاه او هستند. این ارتباط عاطفی عمیق به این صورت پایه‌ریزی شده و برای همیشه باقی می‌ماند.
۲) نیازهای فرزندشان را می‌شناسند
آنها خوب درک می‌کنند که هیچ‌گاه مسایل مالی و امکانات، جایگزین وقت و زمانی که باید برای فرزند صرف کنند، نمی‌شود چون پول، پیشرفت شغلی و تحصیلی قابل‌ جبران است اما هر دوره عمر فرزندان با خصوصیات و نیازهای ویژه، اگر نادیده گرفته شود اصلا قابل جبران نیست و صدمات وارده به دلیل کمبود وقت و یا بی‌توجهی والدین، می‌تواند عواقب ناگوار، پیچیده و غیرقابل جبرانی به بار بیاورد.
۳) حمایت می‌کنند، ادعا نمی‌کنند
بهترین‌ و موثرترین کارها را به‌عنوان یک حامی و پشتیبان خوب برای فرزندشان انجام می‌دهند اما قبول می‌کنند که خودشان هم نقایصی دارند. به این ترتیب، راه را برای رفع نقایص خود بازمی‌گذارند و با این روحیه، فرزندشان هم در این موارد، آنها را می‌بخشد.
۴) آنها می‌دانند که «دوصد گفته چون نیم‌ کردار نیست»
می‌دانند برای بچه‌ها، رفتار و عملکرد بهتر از گفتار و نصیحت است. سخنرانی و سرزنش به ندرت در بچه‌ها (در سنین مختلف)، تاثیر می‌گذارد. در عوض رفتار والدین پیامی واضح و رسا به همراه دارد. در گفتار و رفتار این والدین صداقت و مهربانی وجود دارد و فرزندان‌شان نیز همین‌‌گونه بارمی‌آیند.
۵) اول گوش می‌کنند، بعد حرف می‌زنند
قبل از آنکه حرف بزنند به صحبت‌های فرزندشان گوش می‌کنند. هر چه بیشتر گوش می‌کنند فرزندشان بیشتر برایشان تعریف می‌کند و این یک مکالمه موثر محسوب می‌شود. آنها می‌دانند که اعتماد به نفس، سنگ بنای سلامت عاطفی و روانی است و فرزندشان در صورتی اعتماد به نفسی محکم و پایدار پیدا می‌کند که خودش انتخابگر باشد و تحت نظارت والدین، خودش تصمیم بگیرد. وقتی می‌خواهند رفتار منفی او را تصحیح کنند لااقل دو رفتار را پیشنهاد می‌کنند تا خودش انتخاب کند.
۶) درست تنبیه می‌کنند
آنها معتقدند که موثرترین تنبیه، عدم تایید فرزند (البته به صورت موقت) است که همیشه باید همراه با توضیحات کافی به فرزند باشد که چرا این عدم تایید به وجود آمده و راه رفع آن چیست.
۷) زیاد حرف نمی‌زنند
به سوالات فرزندشان با توجه به رده سنی و درک او پاسخی ساده و صحیح می‌دهند و معمولا از مباحثه طولانی خودداری می‌کنند؛ یعنی در هر سن، اطلاعاتی متناسب به فرزندشان ارایه می‌دهند و خوب می‌دانند که ریختن یک بشکه چای در یک فنجان کاری بیهود است!
۸) حد خودشان را می‌‌شناسند
به این موضوع توجه دارند که فرزندشان در طول زندگی خود روابط بسیاری برقرار می‌کند؛ با دوستان، معلمان، فامیل و ... حتی اگر در دوره‌ای خاص این روابط ویژه‌تر شود باز هم درنهایت، این پدر و مادر هستند که جایگاه خاصی در ذهن او دارند که دایمی است. به همین دلیل روی نقش خود دقت بیشتری کرده و آن را محکم‌ حفظ می‌کنند.
۹) دنبال تشکر نیستند
آنها می‌دانند که فرزندشان مسوول جبران زحمات والدین نیست. اگر چه بچه‌داری بسیار سخت و گاهی طاقت‌فرساست و ترکیبی از لذت‌ها و ناراحتی‌هاست اما آنها از اینکه به وظایف‌شان درست عمل کرده و فرزندانی سالم، عاقل و بادرایت بار بیاورند احساس رضایت و خشنودی می‌کنند و از آنها توقع جبران ندارند

پدران و دنیای پر رمز و راز دختران

● پدر و دنیای دخترانه
پدران با کوچک ترین محبتی می توانند دخترانشان را راضی کنند. دخترها هم باید پدرانشان را درک کنند. پدرها احساسات لطیفی دارند که دخترها می توانند با کوچک ترین محبتی نظر آن ها را جلب کنند و یک ارتباط صمیمی به وجود بیاورند. حضور صمیمانه پدر همه شادی های دنیا را به قلب فرزند جاری می سازد و مانع از این می شود که برای دریافت محبت به محیطی غیر از خانه پناه ببرد. صمیمیت، اعجاز می آفریند. به گونه ای که شکاف بین نسل ها پر خواهد شد و در سایه چنین ارتباطی، اعتماد و سلامت روح حاصل خواهد شد. نبود پدر لطمه روحی بزرگی به دختر می زند و نباید پدرها فکر کنند که تکیه گاهی هستند صرفا اقتصادی چرا که پدر مشاوری دل سوز است برای تمامی ابعاد زندگی یک دختر. دکتر مهدوی، روان شناس خانواده در گفت وگو با ما در ارتباط با نقش پدر می گوید: پدر می تواند آن قدر عواطف پدری خود را گسترش دهد که اعضای خانواده تحت الشعاع قرار بگیرند و همین امر باعث می شود که الگوهای دینی در فضایی پر از مهر و محبت به فرزندان انتقال داده شود. در میان شیوه های یاددهی محبت، مهر و ملایمت بهترین شیوه ها هستند. دکتر مهدوی در ادامه می افزاید: شکاف بین نسل ها همیشه بوده است. هم در گذشته، هم در حال و هم در آینده و این ما هستیم که باید خودمان را از فرزندمان بالاتر نگیریم و با آن ها هم خوانی و هماهنگی داشته باشیم. حتی اگر فرزند ما کاری خلاف عدالت را هم انجام می دهد، باید با آرامش و محبت به او توضیح دهیم که کجای کارش ایراد دارد و چرا مخالفت می کنیم. پدران جز خیر و صلاح فرزندانشان را نمی خواهند ولی درک زبان برای یک نوجوان دختر بسیار مشکل است. تنها چیزی که یک پدر را خوشحال می کند، موفقیت دخترش است و از طرف دیگر دختر در پرتوی محبت های پدر رشد می کند و به خود می بالد. اگر ما بتوانیم این رابطه سالم را در خانواده هایمان داشته باشیم فرزندانمان در صحت و سلامت تربیت خواهند شد و جامعه سالمی خواهیم داشت. سرمایه گذاری روی چنین برنامه هایی در طولانی مدت اثرات مثبت شگرفی خواهد داشت.
● پدر و فرداهای دخترانه
همان طور که گفتیم پدرها الگوی شخصیتی بسیار قوی برای بچه ها محسوب می شوند. دکتر مهدوی در ارتباط با این الگوهای شخصیتی می گوید: طرز برخورد دختران با مردان و پسران با زنان بیشتر از طریق مشاهده طرز برخورد پدر یا مادر شکل می گیرد. توقعات یک دختر مبنی بر چگونگی رفتار مردان با او بیشتر بستگی به این دارد که او در خانه چه چیز را شاهد بوده است. تحقیقات نشان می دهد رضایت کلی نوجوانان از زندگی به کیفیت روابط آن ها با پدرشان و موقعیت اقتصادی خانوادگی بستگی دارد. نوجوانی که روابط گرم و صمیمانه ای با پدر خود دارد مثبت گرا و با اعتمادبه نفس بیشتری در جامعه حضور می یابد و رشد می کند.
پدرها باید بدانند دغدغه دختران نوجوان این است که علاوه بر جسمشان، افکار و احساسات آن ها باید مورد تحسین و توجه قرار گیرد. در این مرحله پدر نقش مهم و منحصربه فردی را بازی می کند. تحسین پدر در دید مناسب دختر به خود نقش مهمی را ایفا می کند. پدران باید دختران خود را به روشی متعادل مورد مهر و محبت قرار دهند. این مهر و محبت باعث اعتمادبه نفس دختران در رابطه با پسران خواهد شد. اگر دختران از سوی پدر که مهم ترین مرد در زندگی آن هاست، مورد تایید قرار نگرفته و پذیرفته نشوند، به خود شک کرده، به سرزنش خود می پردازند و حتی افسرده می شوند. از سوی دیگر ممکن است از روابط اجتماعی سرزده، گوشه گیر شوند و بی بندوبار رفتار کنند یا این که در غذاخوردن آن ها اختلال ایجاد شود. تا زمانی که دختر کوچک است یا دختربچه است، ارتباط میان پدر و دختر ارتباط های کاملی می تواند باشد و نشستن روی زانوی پدر، دست کشیدن به صورت او و بوسیدن پدر که از جمله کارهای دختربچه هاست به راحتی، بدون نگاه های عرفی بزرگ شدن برقرار باشد. اما با رسیدن به مرز نوجوانی و به وجود آمدن یک سری تغییرات ممکن است این ارتباط روزبه روز کمتر شود. کم شدن این رابطه به هر دو طرف این ارتباط یعنی هم دختر و هم پدر می تواند آسیب های روحی و روانی وارد کند. لذا پیشنهاد می شود که پدران به ارتباط های دوستانه با دخترانشان ادامه دهند و متناسب با تغییرات روحی و فیزیکی که روی داده است، نوع رفتارهایشان را تنظیم کنند. گذاشتن برنامه تفریح بین دختر و پدر، صحبت کردن آن دو باهم و خریدهای پدر برای دختر می تواند در ادامه این ارتباط نقش مهمی داشته باشد. پدران لازم است بدانند که در سنین نوجوانی، در رابطه با دخترهایشان باید گام های موثر را بردارند تا مثل گذشته دختر، چشم و چراغ بابا باقی بماند

بگومگوهای طلایی

بیشتر ما در رابطه مان با همسر از کشمکش و بگومگو گریزان هستیم. معمولاً آن را چراغ قرمزی در روابط مان می دانیم و البته بیشتر آن را مشکل طرف مقابل مان می دانیم در نتیجه برای حل مشکل به دنبال سرزنش خود یا دیگری هستیم. اما نگران نباشید. اختلاف در رابطه زناشویی مساله ای طبیعی و حتی خوب است که مشکلات روبه افزایش را در رابطه سالم و رو به تکامل نشان می دهد و امکان حل آنها را فراهم می کند. جر و بحث های تند اعتماد، درک متقابل و صمیمیت بیشتری ایجاد می کند.

اختلاف در زندگی زناشویی ممکن است ناخوشایند به نظر برسد اما در حقیقت اگر با آن درست برخورد کنیم روابط را به سطح بالاتری از همکاری و سرزندگی سوق می دهد. به جای اینکه اختلاف علامت پایان رابطه باشد می توان آن را کاتالیزوری برای تغییرات مثبت و کشف چیزهای جدید در رابطه دانست. به روش های ملموس زیر توجه کنید. در این موارد اختلاف می تواند سبب تغییرات مثبت در رابطه شود. مهم ترین نکته در دستیابی به نتیجه مثبت از یک جر و بحث تند تغییر زاویه دید است. در طول گفت وگو با همسرتان همیشه به خاطر داشته باشید هر دو با هم اختلاف دارید، طرف مقابل هم جنبه های مثبتی دارد، همه مشکلات را به گردن او نیندازید.
● اختلاف نشانه مشکل دیگری است
پرهیز از اختلاف در زندگی زناشویی این واقعیت را تغییر نمی دهد که مساله ای در زندگی زناشویی تان هست که باید به آن رسیدگی شود. اختلافات که بالا می گیرد دلیل بر این است که زن و شوهر باید وقت بیشتری با هم بگذرانند. در غیر این صورت فاصله بیشتری بین آنها ایجاد می شود و بیشتر از هم دور می شوند. اختلاف باعث از نو پیدا شدن ارزش های مهم می شود و کمک می کند زن و شوهر برای یک هدف مشترک دوباره با هم متحد بشوند. هنگامی که در زندگی زناشویی اختلافی پیش می آید طرفین ممکن است دریابند وقت آن رسیده که نقش های کنونی خود را کنار بگذارند و نیز انتظارهایی را که از طرف مقابل دارند تغییر بدهند.
اختلاف معمولاً نشان دهنده این است که زن و شوهر روش های قدیمی با هم بودن را پشت سر گذاشته اند و باید پیوسته برای رابطه خود دوباره برنامه ریزی و آن را احیا کنند.
● مشاجره به سبک جدید
تصور کنید هنگامی که بین زن و شوهر مشاجره ای درمی گیرد، اگر زیادی پیگیر یا حتی هیجان زده باشید ممکن است چه اتفاقی بیفتد؟ پاداشی که می گیرید صمیمیت بیشتر، دوستی عمیق تر و رابطه متقابل رشدیافته تر است. پنج نکته کمکی زیر را برای استخراج طلای موجود در اختلافات زناشویی به یاد داشته باشید؛
۱) از وسوسه سرزنش دیگری بگریزید، دنبال نتیجه گیری هایی باشید که فرصت های خوب نهفته در اختلافات را نمایان کند. فکر کنید اگر این موقعیت می بایست توجه شما را به چیزی کاملاً به دور از مشکل تان جلب می کرد، آن چه می تواند باشد.
۲) از رویاها، خواست ها و ارزش هایی که ممکن است ورای این اختلاف نهفته باشد از همسرتان سوال کنید. «این مساله چه اهمیتی برای تو دارد؟»
۳) درباره انتظارات تان که برآورده نشده یا رویاهایی که از آنها ناامید شده اید و شما را بسیار غمگین کرده خیلی راحت و صادقانه صحبت کنید. «چیزی که واقعاً مرا ناراحت کرده این است که...»
۴) به جای شکایت کردن و غر زدن درخواست خود را مطرح کنید. واضح و مستقیم درباره چیزی که می خواهید صحبت کنید و بی خود درباره چیزهایی که دوست ندارید داد سخن سر ندهید.
۵) منصف باشید و حتی اگر دو درصد از حرف های طرف مقابل درست است آن را پیدا کنید. هیچ کس صددرصد درست نمی گوید و هیچ کس هم صددرصد اشتباه نمی کند. فصل مشترک بین درست ها را پیدا و بر آنها تاکید کنید.
و بالاخره به خودتان اعتماد داشته باشید، به همسرتان اعتماد کنید و آگاه باشید چه اتفاقی دارد در رابطه تان می افتد چون شاید هنوز ندانید این اختلافات دارد شما را به کجا می رساند. هنگامی که موفق به درک فرصتی که پیش آمده شدید و کاملاً صادقانه خودتان را محک زدید و مشتاقانه در پی کشف چیزهایی باشید که برای همسرتان اهمیت دارد در همه جنبه های رابطه زناشویی تان رضایتمندی بیشتری احساس خواهید کرد.
● برای بگومگو آمادگی داشته باشید
وقتی دو نفر در کنار هم قرار می گیرند مسلم بدانید که اختلاف سلیقه و درگیری به وجود می آید. این کاملاً طبیعی است و نیاز به تغییر و تکامل را نشان می دهد. اگر به این امر آگاه باشید می توانید از قبل برای اختلافات برنامه ریزی کنید و برای آن آماده باشید. بعد از آن برای رسیدن به توافقاتی که می خواهید استفاده کنید. به یاد داشته باشید خیلی آسان تر است که برای اختلاف آمادگی داشته باشید تا اینکه کاملاً در آن غرق شده باشید و بعد بخواهید از آن استفاده کنید. اختلاف قسمتی طبیعی از هر رابطه ای است و بیشتر اوقات نشانه تمام شدن عمر رابطه نیست. باید به اختلافات زناشویی خوشامد گفت چون نشانه ای برای تلاش برای رابطه ای بهتر و تکامل یافته تر و راهی برای فهم متقابل عمیق تر است.
● از رودررویی با همسرتان نهراسید
«من از جر و بحث متنفرم»، «ما نمی توانیم مشکلات مان را خوب حل کنیم، پس اصلاً وارد مشاجره نمی شویم»، «من می گذارم او خودش هر کاری دلش می خواهد انجام بدهد».
گوش کردن، صحبت کردن، برقراری ارتباط، حل مساله، تصمیم گیری مشترک... اینها لازمه ارتباط بین زن و شوهر هستند. رابطه بدون مهارت های ارتباطی و اختصاص زمان مفید برای صحبت درباره مسائل مشترک خیلی زود به دردسر می افتد و منجر به شکست می شود. به خصوص زوج هایی که شغل های پراضطراب دارند بیشتر باید به این مساله توجه کنند. خیلی زن و شوهرها با هم حرف نمی زنند چون می خواهند از اختلاف و مشاجره بپرهیزند. عقیده نادرستی رایج است که اختلاف و درگیری بد است. یکی از دلایل اصلی اختلافات خانوادگی این است که زن و شوهرها نمی توانند با مسائلی که برایشان پیش می آید، روبه رو بشوند. ممکن است داد و بیداد راه بیندازند اما نمی توانند با صداقت و احترام متقابل با مشکل اصلی مواجه بشوند. انگار اختلاف و برخورد با یکدیگر بی ادبی است. در حالی که اختلاف و برخورد طبیعی و نشانه سلامت رابطه است. زن یا شوهری که باعث ایجاد اختلاف می شود، آدم بدی نیست و کار غلطی انجام نداده است. اختلاف فتح بابی برای مکالمه و حل مشکلات است. از اختلاف و درگیری نترسید. هدف تان نباید پرهیز از درگیری باشد بلکه باید ابزار تکیه کردن بر اختلافات و حل آنها را یاد بگیرید تا بتوانید زندگی خود را دوباره بر اساس آموخته های جدید سازمان دهی کنید. بعضی زن و شوهرها فکر می کنند اگر اختلاف عقیده خود را بروز بدهند رابطه شان در معرض نابودی قرار می گیرند. بنابراین از درگیری فرار می کنند یا ابزارهای ناکارآمدی را به کار می گیرند که مشکل را سریع اما سطحی حل می کند. مصالحه یا به اجبار قبول کردن خواسته همسر دو تا از این ابزارهای ناکارآمد هستند. معمولاً اگر به زن و شوهری که اختلاف دارند توصیه شود به خاطر دیگری کوتاه نیایند، تعجب می کنند. مگر مصالحه لازمه زندگی مشترک نیست؟ واقعیت این است که تصمیم هایی که بر اساس مصالحه گرفته می شوند فاقد خلاقیت لازم هستند و معمولاً پایدار نمی مانند. مطمئناً هرچند وقت یک بار لازم است یکی از زوجین مصلحت اندیشی کند و بر سر مساله ای با دیگری کنار بیاید اما درباره تصمیمات مهم مصالحه ممکن است عصبانیت و مقاومت به بار بیاورد. مصالحه معمولاً نتیجه این است که هر دو نفر درباره مساله ای واداده اند تا با هم به توافق برسند و تصمیم نهایی هم نسخه تعدیل شده دو نظر و عقیده قوی و محکم است.
اگر بخواهید از زیر بار اختلاف و درگیری فرار کنید، مصالحه روش بسیار خوبی است. به نظر می رسد با مصالحه می توان اغتشاش ها را فرو نشاند و هر دو طرف را راضی و خوشحال کرد، اما آنچه واقعاً اتفاق می افتد این است که هر دو طرف احساسات خود را زیر پا می گذارند. ممکن است یکی از زن و شوهر از مصالحه رنجیده باشد و منتظر دستاویزی باشد تا ثابت کند تصمیم گیری غلط بوده و باید بر اساس نظر او تصمیم می گرفتند. دیگری ممکن است فکر کند کار کاملاً درستی انجام داده که نظرش را به همسرش تحمیل نکرده اما هنگامی که مصالحه نتیجه رضایتبخشی دربر نداشته باشد او هم احساس ناخشنودی می کند. کمی روی این موضوع فکر کنید تا خودتان دریابید تصمیمات مشترکی که بر اساس مصالحه گرفته اید چقدر دوام داشته اند.
قبول اجباری یا مجبور کردن دیگری به پذیرش عقیده یکی دیگر از راه های پرهیز از اختلاف در روابط بین زن و شوهرها است. ممکن است زن یا شوهر، هر کدام که توانایی قانع کردن دیگری را دارد، دیگری را وادار به پذیرش نظر خاصی بکند. در حالی که معنی پذیرش این نیست که او هم آن نظر را قبول دارد. در حقیقت نفر دوم فقط برای پرهیز از جنگ و دعوا وانمود به پذیرش کرده و تسلیم شده است.
پس اشتباه نکنید. نه همسرتان را وادار به پذیرش نظر خودتان بکنید و نه به زور نظر او را بپذیرید. به این ترتیب اختلاف تان حل نمی شود و بدتر از آن اینکه مشکل پنهان می شود و روزی عمیق تر سر باز می کند. اگر وقتی را برای صحبت کردن با همسرتان اختصاص ندهید، اگر به پرورش رابطه تان اهمیت ندهید و اگر از اختلافات سازنده و برخوردهای سالم طفره بروید رابطه تان دیر یا زود فرو می پاشد. پس از همین الان دست به کار بشوید و مهارت های ارتباطی خود را تقویت کنید. از وقت خود خوب استفاده کنید و رابطه ای معنی دار و دوستانه با همسرتان ایجاد کنید.
‌● اگر اختلاف خوب است چرا حال مان را بد می کند
اختلافات زناشویی طبیعت دوگانه و متضادی دارد. بسته به اینکه چطور با آن کنار بیایید، ممکن است سازنده یا مخرب باشد. ممکن است فکرهای جدید و خارق العاده و زاویه دیدی تازه درباره چیزی که تاکنون به آن توجه نکرده اید برایتان به ارمغان بیاورد. اما اگر درست با آن برخورد نکنید ممکن است باعث دل شکستگی و خرد شدن عزت نفس و غرور آدم بشود.
مشکلی که زن و شوهرها در اختلافات زناشویی دارند خود اختلاف نیست بلکه بیشتر روش برخورد افراد با احساسات شان است که متاسفانه جزء جدانشدنی اختلافات است.
اشتباه بیشتر مردم این است که بدون اینکه بفهمند کدام احساس شان درگیر ماجرا است سعی می کنند مشکل را به طور مجرد حل کنند. آنها مشکلات را له می کنند و حین این کار احساسات خودشان را هم که به آن مشکلات آویخته له می کنند. درست است که این کار مشکلات را از سر راه کنار می زند اما به احساساتی که در آن دخیل هستند آسیب می رساند. به همین علت است که بگومگوهای زناشویی حال شما را بد می کند. این مشکل از تمرکز بیش از حد بر مشکل به جای احساسات درگیر در آن ناشی می شود

اهمیت توجه به مشکلات نوجوانی

با توجه به ویژگیهای خاص نوجوانی ، این دوران با مشکلات خاص خود نیز مواجه است. برخی از این مشکلات شیوع بیشتری داشته و گاه نیازمند مداخله کمتری هستند، اما برخی دیگر در حد یک ناسازگاری ، یک بیماری و یا اختلال روانی اجتماعی قابل توجه بوده و نیازمند اقدامات مداخله‌گرانه هستند. فراهم نبودن شرائط تربیتی مناسب ، عدم آشنائی اولیا و مربیان با نیازها و ویژگیهای نوجوان و کودکی مشکل‌دار علل اساسی بوجود آمدن مشکلات دوران نوجوانی هستند. 

با توجه به اینکه این دوره نیز اهمیت شایان توجهی در زندگی آینده و بزرگسالی فرد دارد و بسیاری از انتخابها و تصمیمها در این دوران انجام می‌شوند، پیشگیری از بروز مشکلات و درمان آنها به توجه و تاکید فراوانی نیاز دارد. شناخت این مشکلات شاید بعد از شناخت ویژگیها و نیازهای مرحله نوجوانی اولین گام موثر در کمک به نوجوان برای داشتن یک مرحله رشدی سالم می‌باشد.
● مهمترین مشکلات نوجوانی
▪ افت تحصیلی
شاید بیش از همه مراحل دیگر در این مرحله افت تحصیلی مشاهده گردد. مسئولین مدارس راهنمایی تحصیلی و والدینی که فرزندانی در مقاطع راهنمایی دارند که با آغاز بلوغ و نوجوانی و تغییرات آن همراه است، معمولا چنین افتی را گزارش می‌کنند. هرچند شدت و ضعف افت تحصیلی در دانش آموزان مختلف متفاوت است، اما به هر حال و با توجه به فراوانی آن در این دوران نیاز به توجه ویژه دارد.
▪ انحرافت جنسی
با توجه به ویژگیهای بلوغ جنسی در این دوران مشکلاتی از این قبیل می‌تواند اتفاق بیافتد. در بین انواع انحرافات جنسی ، خودارضایی شیوع بیشتری به ویژه در بین پسران داد که با کاربرد روشهای مناسب پیشگیرانه و رعایت آنها و استفاده از راهبردهای لازم (بعد از ابتلا به انحراف) قابل حل خواهد بود.
▪ دوستی با جنس مخالف
به دنبال غلیان هیجانات و عواطف در این دوران از یک طرف و تحولات جنسی از سوی دیگر گرایش به برقراری روابط دوستی با جنس مخالف شیوع فراوانی می‌یابد. ارائه شناخت و آگاهیهای لازم به نوجوان در خصوص کنترل عواطف و هیجانات خود و جهت‌دهی سالم مفید خواهد بود.
● انحرافات اجتماعی
با اینکه در بروز انحرافات اجتماعی عوامل مختلفی دخالت دارند، اما شرائط ویژه دوران نوجوانی مثل تمایل به توجه طلبی و
استقلال شخصی ، تمایل به عضویت در گروهها و ... باعث می‌شود که دوره مستعدی برای راه اندازی این انحرافات باشد. این انحرافات به صورت فرار از خانه ، انواع بزهکاری مثل دزدی ، اعتیاد و ... دییده می‌شود که اکثر این انحرافات در گروه اتفاق می‌افتد.
● اختلالات روانی در نوجوانی
در نوجوانی مساله بیماری روانی در آسیب شناسی نوجوانی حائز اهمیت زیادی است. مهمترین اختلالات روانی رایج عبارتند از:
۱) واکنشهای سازگاری
۲) روان رنجوری ، شامل انواع اختلالات خلقی ، مثل افسردگی ، اضطراب
۳) اختلالات روان _ فیزیولوژیک ، مثل بی‌اشتهایی روانی
۴) اختلالات شخصیت ، مثل اختلال شخصیت هیستریک
۵) اختلالات سایکوتیک که اسکیزوفرنی عمومی‌ترین آنهاست.
از میان اختلالات روانی انواع افسردگی و اضطراب فراوانی بیشتری دارد. در صورتی که اطرافیان شناخت کافی از نوجوان داشته باشند و به موقع علائم او را تشخیص دهند، با انواع روان درمانی قابل درمان خواهند بود.
● خودکشی
معمولا پدیده خودکشی با سایر مشکلات دیگر مثل افسردگی ، اعتیاد و ... همراه است. در هر حال تمایل به خودکشی در این دوران باید مورد توجه قرار گیرد.
● بلوغ زودرس و دیررس
عوامل مختلفی چون عوامل ارثی ، طرح و ساختمان بدنی ، نوع تغذیه و سلامت جهانی ، مسائل فرهنگی از عواملی هستند که در بروز بلوغ زودرس و دیررس دخیل هستند. بلوغ چه به صورت زودرس اتفاق بیافتد و چه با تاخیر همراه باشد، نگرانیها و مشکلاتی را برای نوجوان به همراه خواهد داشت. هرچند عواقب آن هم برای دختر و هم برای پسر وجود دارد، اما بلوغ زودرس اغلب برای دختران و بلوغ دیررس برای پسران مشکل آفرین‌تر است (تاثیر بلوغ در رفتار نوجوانان).
● شیوه‌های برخورد با مشکلات دوران نوجوانی
آنچه بیش از همه حائز اهمیت است، توجه والدین و مربیان به شناخت ویژگیها و نیازهای مرحله نوجوانی است. این آشنائی و آگاهی از شیوه‌های برخورد با ویژگیهای این دوره ، در گام از بروز مشکلات خاص این دوره جلوگیری خواهد کرد، یا حداقل شدت آن را تخفیف خواهد داد. در بروز مشکلات و مسائل آنچه مورد بررسی و درمان قرار می‌گیرد، تنها نوجوان و مسائل او نخواهد بود.
هرچند اساس درمان را رفتارها و شرائط نوجوان تشکیل می‌دهد، اما شیوه‌های درمانی عمدتا به صورت گسترده‌تری معطوف به اطرافیان نوجوان ، خانواده و دوستان و در سطح وسیع‌تر و به صورت برنامه‌ریزی‌های کلان جامعه خواهد بود.
آشناسازی خانواده و دیگر دوستان و آشنایان در طرح ریزی برنامه‌ای برای برخورد با نوجوان برای حل مسائل خفیف‌تری چون ناسازگاریهای سطحی در بافت خانواده ، پرخاشگری ، استقلال طلبی شدید ، نوجوئی شدید ، با توجه به شیوه‌های مناسب تربیتی کافی خواهد بود. در حالی که در مورد مشکلات خاص‌تری چون اختلالات روانی این دوران مثل بی‌اشتهایی روانی که با تمایل شدید به کاهش وزن همراه است، از شیوه‌های اختصاصی‌تری چون روان درمانی و ... استفاده می‌شود. در رابطه با مسائل اجتماعی چون بزهکاری ، نهادهای اجتماعی دیگری چون کانونهای اصلاح و تربیت ، مدرسه و ... درگیر هستند

آیا والدین موفقی هستید؟

چگونه یاد بگیریم با خود صادق باشیم و از خطاهای مان دست برداریم. من مادری هستم که در مورد مراقبت از کودک کتاب های زیادی خوانده ام تا پاسخ همه سؤالاتم درباره سلامت و رشد پسر خردسالم را پیدا کنم. وقتی که قفسه های کتابم را مرتب می کردم و کتاب ها و مجلات را دسته بندی می کردم، از خواندن این همه خبر و پند و توصیه های متناقض خسته می شدم. چطور می توانستم بفهمم که رفتارم با فرزندم درست است یا خیر؟

سال ها بعد، برحسب وظیفه برای آزمون رشته پرستاری همه کتاب های رفتار با کودک را مطالعه کردم. اما وقتی که پسرم را به مدرسه بردم او گریه می کرد و دست مرا محکم گرفته بود، متحیر ماندم و از خود پرسیدم کجای راه را اشتباه رفته ام، گاهی نیز می پرسیدم آیا واقعاً مادر خوبی بوده ام؟
اما سیزده سال بعد، من و پسرم چیزهای زیادی یاد گرفتیم. پسرم یک نوجوان مستقل شده بود و من هم مادر با تجربه ای شده بودم. رفته رفته یاد گرفتم در برخورد با مشکلات مدرسه یا مسایل دیگر پسر بچه ها، با خودم رو راست باشم. هنوز توصیه های کارشناسان را می خواندم یا از طریق برنامه های رادیویی - تلویزیونی، پیام های آنها را دنبال می کردم. خیلی طول کشید که به عنوان مادری آگاه در خود اعتماد به نفس پیدا کنم.
اما حالا می دانم برای تربیت فرزندم چه روشی را انتخاب کنم که برای کودک و خانواده ام مفید باشد. در پایان، آن چه که به آن معتقدم این است که ما، پدر و مادرها، کارشناسان واقعی فرزندان مان هستیم، والدین سست اراده (بدون اعتماد به نفس) یا نگران.
من در موارد دیگر زندگی احساس صلاحیت می کردم، بنابراین عدم اعتماد به نفسم در بچه داری برایم بسیار تعجب آور بود. در مقایسه با مادرهای دیگر، می دیدیم آنها از من تبحر بیشتری دارند. آیا فقط من بودم که چنین احساسی داشتم؟
بنا به گفته کارشناسان، در حقیقت این که نگران باشید آیا والدین خوبی هستید یا نه، مخصوصاً در مورد فرزند اول طبیعی است. چرا که شما مسئول این آدم کوچک هستید، پس طبیعی است نگران باشید که رفتار شما چه تاثیری در رشد کودکانتان خواهد داشت. اما در این جا روش هایی وجود دارد که به شما یاد می دهد چگونه در امر تربیت فرزندانتان مطمئن و استوار گام بردارید.
همیشه پدر و مادرها چنین نگرانی هایی دارند، اما مسایلی آن طرف مشکلات امروزی نیز وجود دارد. جامعه ما در معرض تحولات بیشماری قرار گرفته است. مثلاً روز به روز به تعداد مادرانی که بیرون از منزل کار می کنند، اضافه می شود. بنابراین به تدریج بر تعداد کودکانی که در خانه تنها هستند، اضافه می شود.این گونه تحولات برای ما نگرانی هایی به همراه دارد که پدر و مادرهای ما هرگز چنین نگرانی هایی نداشتند، میلیون ها پدر و مادری که مجبورند فرزندان خود را ترک کنند نگران هستند، این مشغله ها چه تاثیری روی بچه هایشان می گذارد، چگونه یک پدر یا مادرتنها می تواند از عهده مشکلات فرزندانش برآید؟
پیدا کردن پاسخ این پرسش ها دشوار است چراکه ما اغلب احساس می کنیم، این فقط مشکل ما است. کسی را نداریم که از او کمک بگیریم. کارشناسان معتقدند، «امروزه حمایت اجتماعی بسیار کم شده.»رییس گروه تحقیقات خانواده و رشد اجتماعی نوجوانان می گوید: «وقتی مادرها خانه را به قصد کار ترک می کنند، زمان کمتری برای توجه به فرزندانشان دارند، بنابراین حمایت و کمک به آنها دشوارتر از قبل می شود.» بیشتر پدر و مادرها مایلند عضو یکی از انجمن های خانواده باشند اما اغلب دسترسی به آن برایشان مشکل است.
مادری می گفت: «والدین امروزی، به اهمیت وجود انجمن های خانواده پی برده اند، چراکه با عضویت در این گروه ها می توانند از حمایت آنها برخوردار شوند.»
چه توصیه هایی مفید است؟
امروزه قابل دسترس بودن اطلاعات از طریق کتاب ها، مجلات و برنامه های رادیویی و تلویزیونی خانواده، پیشرفتی است که بچه داری را آسان تر کرده است. گرچه والدین در برخورد با مشکلات و فشارهای عصبی زندگی امروز، به کمک نیاز دارند، اما پژوهش های وسیع و نظریه های کارشناسان درمورد سلامت و رشد کودکان ممکن است واقعاً به اعتماد به نفس پدر و مادرها آسیب برساند. مادری که صاحب سه فرزند است، می گوید: در امور بچه داری هرچه بیشتر مطالعه می کنم، از خودم ناامیدتر می شوم.
افزایش میزان اطلاعات ممکن است والدین را در اختلاف نظرها سردرگم کند. اما راه حل این مشکل برای من این بود که فهمیدم توصیه های مفید کارشناسان نه تنها اطلاعات لازم را در اختیارم قرار می دهد، بلکه کمک می کند توانایی آن را داشته باشم که به تنهایی تصمیم بگیرم. من متوجه شدم که اگر توصیه یک کارشناس اعتقاد اولیه مرا تقویت نکرد، یعنی آن پیشنهاد برای فرزندم تاثیری ندارد پس نباید به آن توجه کنم در این صورت سر در گم نمی شوم. اما در مجموع مفیدترین توصیه ها چند نکته را پیشنهاد می کند.
انتظارات واقعی داشته باشید
تصور درستی از والدین بالنده داشته باشید. روان شناسان معتقدند شما پیوسته روش تربیتی خود را بررسی می کنید، آنهایی را که بی تاثیراند، دور می ریزید و شیوه های کاربردی تری را انتخاب می کنید و در این بین ممکن است دچار خطاهایی نیز بشوید. اما نگران نباشید چراکه این گونه اشتباهات سهوی شما، به فرزندتان آسیب جدی روانی وارد نمی کند. بهترین روش مشاوره کارشناسان، فقط درمان مشکلات فرزند شما نیست، بلکه آنها باید راه های برخورد با مشکلات را به شما بیاموزند. نظر کارشناسانی که برای همه سؤالات یک جواب دارند، را نپذیرید. آنهایی که در بیان نظریاتشان بیشتر از کلمه «همیشه، هرگز، باید و نباید» استفاده می کنند. زیرا این گونه نظریه ها و توصیه ها خانواده ها را از فکر کردن به وضعیت خاص خودشان باز می دارد.توصیه های کارشناسان وقتی مفید است که راه های برخورد با مشکلات فرزندتان را به شما ارایه دهد، بنابراین شما نیز بر اساس نیازهای فرزندانتان یکی را انتخاب می کنید. برخی از کارشناسان رفتار با کودک، فقط اولین بخش رفع مشکل را پیشنهاد می کنند، در حالی که باید در صورت شکست راه اول، روش دیگری را نیز ارایه دهند. اگر راه هایی که مشاوران پیشنهاد کرده اند بی تاثیر باشد، بعضی از والدین نگران می شوند که شاید خود یا فرزندشان در عمل به توصیه های روان شناسی اشتباه کرده اند. ولی باید بدانیم هر تکنیک رفتاری برای همه کودکان موثر نیست. بعضی اوقات مجبور می شوید، فقط به یک شیوه رفتار کنید، اما بعضی اوقات هم قبل از این که بدانید یک تکنیک چگونه عمل می کند، شاید آن را تغییر دهید.بیشتر روان شناسان معتقدند: «پیشنهادهای متناوب مفید هستند.» شاید حتی مهم تر از این که والدین را تشویق کنند تا راه حل هایی را برای خود ابداع کنند. دکتر کارول شر استاد دانشگاهی در نیویورک، هشدار می دهد که برخی از کارشناسان، تربیت کودک را بسیار ساده می پندارند. مثلاً در برخورد با مشکلی مانند خجالت، شاید از طریق کتاب یا مجلات به شما توصیه کنند فرزندتان را تشویق کنید همراه بچه های دیگر، در فعالیت های گروهی بیشتر شرکت کند. البته این، توصیه خوبی است، اما چون به قدر کافی دلایل خجالتی بودن بچه ها را توضیح نداده است، والدین هم انتظار دارند، خجالت فرزندشان به همین سادگی برطرف شود. اما همیشه این طور نیست، شاید خجالتی بودن یک کودک بسیار پیچیده باشد و شاید غلبه بر آن و پیدا کردن اعتماد به نفس، برای او یک عمر طول بکشد. پس آگاه باشید که معالجه نیم ساعتی وجود ندارد.
شرکت در انجمن های خانواده بسیار مفید است
اغلب خانواده هایی را می بینم که نگران مشکلات تربیتی فرزندان خود هستند. پیشتر گفتم که دیگران هم مانند شما نگرانی هایی دارند. پس تبادل نظر با آنها می تواند برای شما هم مفید باشد. مثلاً مادری که با فرزند نه ساله اش به مشکل بر می خورد، بهتر است در کلاس های آموزش خانواده شرکت کند. همان طور که احساس و نگرانی اش را با اعضای گروه در میان می گذارد، آنها نیز با او همدردی کرده و راه های مفیدی به او پیشنهاد می کنند. اما او به زودی در می یابد که می تواند از حمایت عاطفی برخوردار باشد. حتی در این گفت و گوها، او توانایی هایش را که فراموش کرده بود، دوباره به دست می آورد

رابطه ی حجاب و پوشش با اخلاق

پوشش یکی از شئون انسانی است و این شأن انسان به خصوصیات متفاوت فردی،اجتماعی وی مربوط می شود و می توان گفت که لباس پرچم وجود آدمی است که از اعتقادات و فرهنگ و آداب و رسوم وی سخن می گوید.
پیدایش لباس منشأهای گوناگونی دارد، منشأ روانی، امنیتی، اجتماعی، اخلاقی و دینی و به خاطر این منشأها و کاربردهای گوناگون آن به عنوان نعمت از آن یاد می شود که خداوند مثل بقیه نعمت ها به انسان ارزانی داشته و آن را وسیله ای برای پوشش و زیبایی و حفاظت از سرما و گرما و از همه مهم تر، انجام عبادات خداوند قرارداده است.
قرآن، مبحث پوشش را در لابلای آیاتی که پیرامون آفرینش انسان اولیه «حضرت آدم» آورده است و آن را به عنوان نعمت الهی از طرف خدا معرفی می کند «یا بنی آدم قد انزلنا علیکم لباساً...» و به خاطر همین اهمیت لباس است که شیطان با وسوسه هایش می خواهد آن را از تن ارزشمند انسان بکند و جدا کند و اگر در این زمینه موفق نشد تلاش می کند تا انسان از مسیر اصلی استفاده صحیح از لباس منحرف شود و راه افراط و تفریط را بپیماید. سفارش و تأکید قرآن و روایات به استفاده صحیح از این وسیله، به ما یادآوری می کند که شکر نعمت لباس به استفاده صحیح و مناسب از آن نعمت است تا زمینه رشد شخصیت فردی و اجتماعی انسان را فراهم کند و تأثیر پوشش صحیح را برآرامش و امنیت بیان نماید.
روایات به این نکته اشاره دارند که لباس، نماد و سمبل اعتقاد انسان است و زبان گویای اوست که از سردرون انسان، پرده برمی دارد و حتی نسبت به جنس و رنگ و شکل لباس حساسیت نشان می دهد و رهنمود ارایه می نماید تا ما به اهمیت لباس و پوشش برای انسان پی برده و بدانیم که انسان با پوشیدن لباس، نشانه ها و نمادهای فرهنگی و اعتقادی خود را به نمایش می گذارد.
با این مقدمه روشن شد نوع پوشش ما در واقع نمادی از پایبندی ما به ارزش‌های اخلاقی است. در اسلام به تفصیل در مورد پوشش و حجاب و لباس سخن گفته شده است که در کتاب‌هایی که در مورد آداب اسلامی است می‌توانید آنها را ملاحظه کنید.
حجاب باعث ایجاد آرامش روانی بین افراد جامعه است که بوسیله آن احساسات جنسی تحریک نمی شود ودرمقابل فقدان حجاب وآزادی معاشرتهای بی بند وبارمیان زن ومرد هیجانهای جنسی را بالا می‌برد و زمینه را برای فساد اجتماع مهیا می‌کند حجاب موجب می‌شود که انسان حفظ شود یعنی حجاب، حفاظ انسان است
حجاب و پوشش در جنبه‌های مختلف دارای آثار و فواید زیادی است که بعضی از مهم‌ترین آن بیان می‌شود:
فایده حجاب در جنبه فردی: یعنی اینکه حجاب برای خود شخص چه فائده‌ای دارد: حجاب باعث ایجاد آرامش روانی بین افراد جامعه است که بوسیله آن احساسات جنسی تحریک نمی شود و در مقابل فقدان حجاب وآزادی معاشرتهای بی بند و بار میان زن و مرد هیجانهای جنسی را بالا می‌برد و زمینه را برای فساد اجتماع مهیا می‌کند حجاب موجب می‌شود که انسان حفظ شود یعنی حجاب، حفاظ انسان است.
چه زیبا فرموده است استاد شهید مرتضی مطهری که می‌گوید: حجاب مصونیت است نه محدودیت. معنی این جمله این است که حجاب باعث نمی‌شود که انسان در محدودیت و اسارت واقع شود بلکه حجاب او را حفظ می‌کند. مثلاً اگر از شما بپرسم که خانه‌ای که در آن زندگی می کنید شما را محدود و اسیر کرده است و یا شما را حفظ می‌کند؟ مسلماً می گویید ما در خانه احساس امنیت می کنیم و خانه ما را از شر دزدان یا سرما و گرما و... حفظ می کند.
پس هیچ کس نمی گوید که من در خانه اسیر هستم و خانه مرا محدود می کند دوست دارم همیشه در خیابان و بیابان زندگی کنم. و همین لباسی که می پوشیم، هیچ کس نمی گوید این پیراهن یا شلوار مرا محدود کرده، دوست دارم لخت باشم، بلکه می‌گوید این لباس مرا حفظ می کند. پس حجاب هم انسان را از نامحرمان و انسانهای شهوتران و هوسران حفظ می‌کند.
اگر لذت‌های جنسی فقط در محیط خانواده و در چارچوب ازدواج مشروع باشد موجب اتصال و پیوند قوی میان زن و شوهر شده و در نتیجه کانون گرم خانواده مستحکم‌تر می‌شود. و بر عکس حجاب و اینکه زن زینت و زیبایی خود را نثار همه کند موجب انهدام خانواده می شود
مثالی بزنم، تا زمانی که در شیشه عطر بسته باشد، عطر داخل آن هم محفوظ خواهد بود ولی به محض اینکه چند ساعتی سر شیشه عطر برداشته شود عطر داخل آن می پرد و تنها شیشه خالی بدون عطر می ماند که کسی بدان میلی ندارد یعنی دیگر از آن استفاده نمی کنند.
و حجاب هم همانند سر شیشه عطر است که بوی خوش و زیبایی و طراوت زنها را حفظ می کند و با برداشتن حجاب، آن زیبایی هم از بین می رود رمز زیبایی زنهای مسلمان هم همین حجاب است.
حجاب ریشه در عفت و حیا دارد و بروز و ظهور این صفات اخلاقی مهم است لذا فردی که از حجاب محروم است از دسته‌ای از مهم‌ترین صفات اخلاقی محروم است. عفت و حیا آثار فراوانی در حوزه‌های مختلف زندگی ما دارد چه در ارتباط با خدای متعال چه در ارتباط ما با خودمان و دیگران.
شما می‌توانید در مورد این دو صفت به طور جداگانه مطالعه کنید و نقش هر یک را در وجود ایمانی و اخلاقی فرد بهتر بشناسید.
فایده حجاب در بعد خانوادگی: اگر لذت‌های جنسی فقط در محیط خانواده و در چارچوب ازدواج مشروع باشد موجب اتصال و پیوند قوی میان زن و شوهر شده و در نتیجه کانون گرم خانواده مستحکم‌تر می‌شود. و بر عکس حجاب و اینکه زن زینت و زیبایی خود را نثار همه کند موجب انهدام خانواده می شود

اینایی که شبا موقع شب به خیر گفتن میگن مال خودمی!

اینایی که شبا موقع شب به خیر گفتن میگن مال خودمی!
اینایی که بددهن نیستن وقتی فحش ازت میشنون میگن بی ادب !
اینایی که دستاشونو با دوتا دستت باید بگیری !
همونایی که وقتی عصبانی میشی و داد میزنی بغلت میکنن و میگن باهم حلش میکنیم!
اینا خیلی دوست داشتنین اره خیلی !
اگه یکی ازینارو دارین به راحتی از دستش ندین....!

آیا پدر و مادر خوبی هستیم؟

برای بچه ها مهم است که پدر و مادرشان عاشقانه زندگی کنند. چرا نوجوانان دچار طغیان و سرکشی می شوند؟ شما جزء کدام دسته از پدر و مادرها هستید؟ آنها که سختگیرند و معتقدند که فرزندشان باید بدون هیچ چون و چرایی از فرامین آنها اطاعت کند؟ یا آن گروه که می خواهند برعکس شیوه تربیتی والدین خود، به فرزندانشان آزادی عمل بدهند و او را محدود نسازند؟ موفق ترین والدین کسانی هستند که ضمن دوست داشتن فرزندانشان، از آنها توقع و انتظار هم دارند. آنان بدون هیچ قید و شرطی نسبت به فرزندانشان توجه نشان می دهند و ساعتی را در کنار آنها می گذرانند و از آن لذت می برند. پدر و مادر خوب، والدینی هستند که به علایق و خواسته ها و مشکلات فرزندانشان توجه می کنند و حد و مرزی نیز برای آنها قائلند. در چنین خانواده هایی فرزند نوجوان به راحتی نظرات مخالف خود را نسبت به موضوع خاصی، بدون ترس و وحشت بیان می کند و مجبور به اطاعت بی چون و چرا و بدون هرگونه توضیح نیست. یک پدر و مادر خوب مطمئناً قوانین و محدودیت هایی منطقی و مبتنی بر عشق و دوستی نسبت به فرزند نوجوانشان در نظر می گیرند. البته همه پدر و مادرها می خواهند خوب باشند و تصورشان این است که با روش تربیتی خاصی که مدّ نظر دارند حتماً پدر و مادر خوبی هستند اما فرزندشان قدر آنها را نمی داند. اما واقعیت آن است که برخی از والدین گاه علیرغم میل باطنی خود، به دلیل تحمل فشارهای مختلف زندگی و یا خستگی و مشغله کاری زیاد، یا راه سلطه جویی و دیکتاتوری را در پیش می گیرند و یا برعکس، نوجوان را به حال خود رها می کنند. همه ما ممکن است دچار اشتباه شویم و در موقعیت خاصی چنین رفتاری را اعمال کنیم. اما منظور رفتارهایی هستند که دائماً تکرار می شوند و در حقیقت تبدیل به یک روش تربیتی درازمدت می گردند. توجه به این نکته بسیار مهم است زیرا رفتارهای دیکتاتور مآبانه ممکن است فرزند نوجوان شما را در آن لحظه وادار به اطاعت از شما کند، اما مطمئناً این روش در طول زمان اثری منفی بر روی او می گذارد و ممکن است دور از چشم شما دست به کارهای نابخردانه بزند. با عشق و محبت و اعتماد شروع کنید نوجوان ها حتی بیش از کودکان می خواهند مطمئن شوند که شما برای آنها زندگی می کنید و به آنها بها می دهید. آگاهانه یا ناآگاهانه، بسیاری از نوجوان ها نگران آن هستند که شاید دیگر مانند زمان کودکی، مورد علاقه پدر و مادرشان نباشند. برخی از والدین با تعریف و تمجید از دوران کودکی آنها و این که در دوران خردسالی چقدر شیرین و با مزه بوده اند، به این نگرانی دامن می زنند. نوجوان به تضمین مجدد مهر و محبت پدر و مادرش نسبت به خود نیاز دارد و می خواهد مطمئن شود که رشد او، حتی بدرفتاری و بی ادبی اش نسبت به شما، از میزان تعهدی که نسبت به او دارید نمی کاهد. البته بین توجه به خواسته های نوجوان و برآورده ساختن هر آنچه که او می خواهد، تفاوت بسیاری وجود دارد. اگر با فرزند نوجوانتان رابطه خوبی ندارید، توجه به موارد ذیل می تواند مشکل شما را حل کند. زمانی را به او اختصاص دهید گروهی از والدین تصور می کنند که اگر فرزند نوجوانشان توجه خاصی نسبت به دوستان هم سن و سالش دارد، به این معناست که او دیگر به خانواده اش اهمیتی نمی دهد. به همین دلیل برخی از آنها برای جلب توجه او به سوی خود، مدام از دوستان وی بدگویی می کنند؛ تحقیقات انجام شده نشان می دهد که اغلب نوجوانان نه تنها تمایل دارند بیشتر اوقات خود را در کنار والدینشان بگذرانند، بلکه از آن نیز لذت می برند. اگر می خواهید رابطه خوبی با او داشته باشید، باید او را بیشتر بشناسید و از علایق و خواسته ها و حتی مشکلاتی که او را از درون رنج می دهند، آگاه شوید. باید به او ثابت کنید که برایش ارزش قائلید و به آراء و نظراتش توجه دارید. در این صورت نوجوان شروع به درد دل خواهد کرد و خواسته ها و مسائل دیگرش را با شما در میان خواهد گذاشت. اما اگر قرار باشد صحبت های شما با او همیشه حول محور خاصی مانند مسائل روزمره زندگی و گله و شکایات شما از او دور بزند، هرگز نمی توانید توجه واقعی او را جلب کنید. متأسفانه اغلب گفت و گوهای بین والدین و نوجوانان، پیرامون موضوعات روزمره منزل و کارهای لازم الاجرا است: " این قدر سر به سر برادرت نذار" " برو موهاتو کوتاه کن" ، " این قدر با جوش های صورتت ورنرو" و ... اینها موضوعات مناسبی برای ایجاد یک ارتباط مثبت و خوب با او نیستند. موضوعات مورد علاقه نوجوانان موضوعات خانواده نوجوان ها دوست دارند در تصمیم گیری هایی که بر روی همه افراد خانواده تأثیر می گذرد، دخالت داده شوند ؛ مانند مسافرت، عوض کردن خانه، بیماری، فشارهای اقتصادی و ... آنان غالباً سؤالات بی پاسخ فراوانی دارند که احتمالاً با شما در میان می گذارند. سؤالاتی مانند این که مواد مخدر چیست؟ نشئه شدن یعنی چه؟ نباید به آنها دروغ بگویید و یا با عباراتی مانند " بعداً خودت می فهمی" یا " نمی دونم چه جوری برات توضیح بدم"، " فراموش کن"، از پاسخ به آنها طفره بروید. مشاهده ابراز علاقه پدر و مادر نسبت به هم برای او لذتبخش است شنیدن عبارات و جملات محبت آمیزی همچون " دوستت دارم" ، " عشق من تو هستی " و امثال آن از زبان پدر و مادر نسبت به یکدیگر، نوجوان را سرشار از امید و شادی می کند. برای او بسیار مهم است که بداند پدر و مادرش یکدیگر را دوست دارند. زیرا نوجوان همیشه از این نگرانی که ممکن است روزی والدینشان از هم جدا شوند و او را تنها بگذارند، رنج می برد و شنیدن این جملات به معنای قوت قلبی برای او است. او را به دنیای خود راه دهید نوجوانان دوست دارند در مورد علایق و احساسات پدر و مادر خود و یا امیدها و رؤیاها و ناراحتی ها و نومیدی های آنان مطلع باشند. آگاهی نوجوانان از این حقیقت که شما نیز 

ادامه مطلب ...

آیا استقلال دادن به نوجوان کار درستی است

بحث در باره استقلال همراه با شناخت وابستگی است، زیرا استقلال نقطه مقابل وابستگی است. هر انسانی از بدو تولد و حضور در عرصه حیات اجتماعی در بالاترین مرتبه وابستگی است وهر اندازه که توانمندی او افزایش یابد، از وابستگی اش کاسته می شود.

یعنی توانمندی فرد نسبت مستقیم با استقلال او و نسبت معکوس با وابستگی وی دارد، به طوری که مشاهدات و روال رشد انسان نیز این نکته را تایید می کند. به عنوان مثال نوزاد در غذا خوردن صد درصد به مادر وابسته است، یعنی اگرمادر به او شیر ندهد به هیچ وجه قادر به غذا خوردن نیست.
در حرکت و جا به جایی هم در نهایت وابستگی است، یعنی اگر مادر او را جا به جا نکند نمی تواند خود جا به جا شود.
در نشستن و دیگر مسائل زیستی و حیاتی نیز چنین است. این وابستگی ها به مرور به سمت استقلال پیش می رود، اما هیچ گاه استقلال کامل و مطلق برای او فراهم نخواهد شد.
کودک از وقتی که بتواند به شکل چهار دست و پا راه برود، تنها در محوطه اتاق ، آزاد به حرکت است، آن هم مشروط برآن که به سوی اشیای خطر ساز مثل شکستنی ها، اشیای داغ یا پریز برق و ... نرود و از زمانی که قادر شد راست قامت و بر روی دو پا حرکت کند، پدر و مادر حیطه استقلال او را افزایش داده، با خرید کفش به او اجازه می دهند به فضای باز وارد شود.
ولی بازهم حق ندارد به لبه پرتگاه ها یا مسیر وسائط نقلیه خطرناک برود. با افزایش رشد، کودک می تواند تا مدرسه طی مسیر کند، ولی ملزم است جز به سوی مدرسه به جای دیگر نرود و رفت و بازگشت او مقید به ساعت معین باشد. به این نحو است که بر استقلال او در حرکت و جا به جایی افزوده می شود، ولی این استقلال مطلق نیست.
کما این که اگر چه در بزرگسالی رفت و آمد او کمتر مورد نظارت دیگران است، ولی حق شرکت در هر مجلس و محفلی را ندارد و اگر آن جا مجلسی برای انجام سرقت، استعمال مواد مخدر یا برنامه ریزی برای خیانت و فساد تشکیل شود، او حق آمد و شد به آن جا را ندارد و اگر چنین کرد تحت پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت.
بنابر آن چه بیان شد به این نتیجه می رسیم که:
الف) استقلال انسان امری تدریجی و متناسب با افزایش توانمندی های اوست و استقلال مطلق وجود ندارد.
ب ) هر موهبتی در مقابل وظیفه و مسئولیتی است. به عنوان نمونه همان گونه که بیان شد وقتی کودک توانست راه برود باید کفش بپوشد واز کفش خود مواظبت کند و ضمن حرکت ، کارهایی که به عهده اوست متناسب با سن و استعداد و توانش انجام دهد، یعنی به مدرسه برود و درس بخواند، به دانشگاه برود و تحقیق کند، در مجالس و محافل مذهبی و اجتماعی شرکت کند، و نهایتاً در پی معاش باشد و در تعامل های اجتماعی ، حقوق دیگران را رعایت نماید.
بدین ترتیب، هر اندازه استقلال افزایش یابد، انتظار رفتار معقول و معنی دار از فرد مستقل بیشتر خواهد شد و این انتظارات خود قیودی در برابر استقلال به شمار می آیند. به طور کلی آن چه بیان شد نماد کلی استقلال انسان در تمام دوران های زندگی است.

ادامه مطلب ...