در آداب متقابل زوجین رفتاری
مورد نظر قرارمی گیرد که هر یک از زن و شوهر باید بدان پایبندباشند و بر اهمیت
روانی این رفتارها و گفتارها نسبت به یکدیگر واقف شوند. چه بسا یک ظاهر نامناسب یا
یک تعبیر زشت موجب دلسردی همسرتان و یا حتی باعث تنفر در او شود; لذا زوجین باید
مراقب وضع ظاهری و رفتارها وگفتارهای خود در قبال همسرشان باشند و به سادگی از نوع
ظاهر در قبال یکدیگر و چگونگی رفتار و گفتار خود نگذرند. بنابراین در دو قسمت
رفتار منفی و مثبت زوجین را مورد بررسی قرار می دهیم.
۱) رفتار منفی
چه بسیار مردان و زنانی که با رفتار و زبان ،همسر خود را اذیت می کنند و یا موجب
آزارآنان می شوند. این دسته از مردان و زنان به طورقطع بدانند که از ایمان واقعی
فاصله گرفته ومتدین نیستند. حضرت رسول (ص ) فرمود: <<هرزنی که شوهرش را اذیت
کند، نمازش قبول نیست و اعمال نیک وی پذیرفته حق تعالی نمی باشد;مگر این که او را
راضی کند. گرچه این زن یک روزگار روزه بگیرد و شبها به مناجات بپردازد و بندگانی
آزاد کند و اموالی را در راه خدا انفاق کند، اما او اولین کسی است که داخل جهنم می
شود و بر هر مردی که زنش را اذیت کند نیزهمین عقاب در آخرت است >>.
در کتاب مستدرک از امام صادق (ع) نقل شده است که : <<در یک شب ، سی زن به
خدمت حضرت رسیدند و همه آنها از شوهرانشان شکایت داشتند. حضرت رسول (ص ) فرمود: آن
مردان ازخوبهای شما نیستند>>. گاهی رفتار منفی مردان در قالب برخوردفیزیکی و
ضرب و شتم زنان به طور زشت در محیط خانواده آشکار می شود و اسلام به شدت با مسئله
کتک زدن بی جا و ظالمانه مردان برخورد می کند.در کتاب مستدرک در حدیث حولاؤ، پیامبراسلام
(ص ) فرمودند: <<هر مردی که زنش را سیلی بزند، خداوند منان به فرشته آتش
جهنم دستورمی دهد که با سوزش گرما هفتاد سیلی در جهنم به او بزند>>. این
گونه روایات بر این معنی دلالت دارد که اسلام هرگز اذیت و آزار شوهر را نسبت به زن
نمی پذیرد و حتی در روایتی دیگر ازحضرت رسول (ص ) آمده است : <<زنان خود را
با چوب نزنید; زیرا چنین کاری موجب قصاص است که زن حق دارد ضربه های وارده را قصاص
کند>>.بنابراین رفتار منفی زوجین که در گفتار زبانی ورفتار فیزیکی ممکن است
توسط هر یک اززوجین صورت پذیرد، هرگز در اسلام پذیرفته نیست و یکی از اساس ایمان
مرد مومن و زن مومنه ترک منکر عظیم اذیت و آزار همسر است .
۲) رفتار مثبت
رفتار مثبت هر یک از زوجین در قبال دیگری علاوه بر آخرت آباد، دنیا را نیز شاد و
پرطراوت می سازد. مردی به محضر پیامبر (ص ) آمد و عرض کرد:ای رسول خدا(ص )! همسری
دارم که چون به خانه می روم به پیشبازم می آید و وقتی که بیرون می روم ، بدرقه ام
می کند و اگر مرا غصه دار ببیند،می گوید غم مخور که اگر غم روزی می خوری خداوند آن
را به عهده گرفته و اگر برای آخرت غم داری و فکر می کنی ، خداوند بر تفکر و غم تو
بیفزاید. آن گاه پیامبر(ص ) فرمود: <<او را به بهشت بشارت بده و به وی بگو
که تو یکی از عاملان خداوندی و در هر روز پاداش ۷۰ شهید برای توخواهد بود>>.
و در حدیثی دیگر است که حضرت فرمود:<<خداوند عواملی دارد که این یکی از
عاملان خداوند است و نصف اجر شهید را دارد>>.رفتار مثبت و مناسب زوجین باعث
الفت بین آن دو و گرمی محیط خانواده می شود و از سوی دیگر موجب برکت رزق از سوی
خداوند خالق منان است .
این موضوع به تجربه ثابت شده است هرگاه زوجین رفتار و گفتار منفی در پیش
گیرند.خداوند رزق و برکت را از آن خانواده می گیرد وهرگاه زوجین به یکدیگر عشق
بورزند و قلبا همدیگر را دوست داشته باشند و برای هم فداکاری کنند، خداوند کریم
رزق و برکت وتوفیق روزافزون را نصیب آن خانواده می کندبه گونه ای که از نظر
اقتصادی و اجتماعی آن خانواده پیشرفت و موقعیت ممتازی پیدا می کند.زن و شوهر باید
نسبت به یکدیگر زبان متواضع و بدون منت داشته باشند.
در روایت سلمان فارسی از پیامبر اسلام (ص ) آمده است : <<اگر زنی از روی منت
گذاشتن به شوهرش بگوید تو از مال من می خوری ، اگر همه مالش را در راه خدا صدقه
دهد از او پذیرفته نشود تا وقتی که شوهرش از او راضی شود>>.از سوی دیگر
مستحب موکد است که شوهروضعیت ظاهری خود را برای زنش بیاراید وهمواره با چهره گشاده
و روی خوش با او برخوردکند و زن نیز همواره خود را برای شوهرش بیاراید و خوش بو و
معطر باشد به طوری که مرد ازدیدن زنش نسبت به زنان دیگر احساس بی نیازی کند و
خستگی ناشی از کار و تلاش از تنش خارج شود